POLE PASTERZY. Katolickie sanktuarium zwane Sijar al-Ghanam należy do franciszkanów z Kustodii Ziemi Świętej.
Kto raz był w miejscowości Beit Sachur pod Betlejem na Pole Pasterzy, na zawsze utkwi mu w pamięci charakterystyczne sanktuarium „Gloria in Excelsis”, Sijar al-Ghanam oraz Groty Pasterzy. Pola Pasterzy, gdzie anioł wezwał pasterzy do oddania czci Jezusowi, znajduje się niecałe dwa kilometry od centrum Betlejem. Miejscowość na którym znajduje się Pole Pasterzy nazywa się Beit Sachur (co znaczy dom dozorców). Znajduje się dwa sanktuaria poświęcone Narodzinom Mesjasza:
1.Pierwsze, starsze nazywane jest w języku arabskim Deir er-Ra’wat i sięga swoją historią okresu bizantyjskiego. Zostało wzniesione na ruinach bizantyjskiego monastyru z V w. Klasztor ten był dwukrotnie burzony: w 454 r. przez Samarytan oraz w 614 r. w trakcie najazdu Persów. Na terenie sanktuarium znajduje się grota z czczonymi przez miejscowych chrześcijan grobami pasterzy oraz wzniesiona w czasach nowożytnych prawosławna cerkiew.
2. Drugie, katolickie sanktuarium zwane w języku arabskim Sijar al-Ghanam należy do franciszkanów z Kustodii Ziemi Świętej. Na terenie sanktuarium znajduje się niewielki konwent franciszkański oraz kaplica „Excelsis Deo”. Oryginalna kaplica „Excelsis Deo” zaprojektowana została w 1953 r. przez Antonio Barluzziego. Świątynia Sijar al-Ghanam została wzniesiona na planie dziesięcioboku, a nachylone ściany nawiązują do konstrukcji namiotu nomadów, zamieszkujących dawniej te tereny.
Strumień światła przechodzący przez szklany świetlik i drobne luksfery umieszczone w kopule świątyni ma przypominać światło, które świeciło pasterzy. Wnętrze kopuły ozdobione jest figurami dziesięciu aniołów i słowami ich pieśni: „Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom, których sobie upodobał”.
W centrum kościoła znajduje się niewielki ołtarz. Na ścianach trzech absyd przedstawione są sceny z Ewangelii: 1. ukazanie się aniołów, 2. pasterze w drodze do Betlejem 3. adoracja Dzieciątka Jezus.
1. Anioł przynosi pasterzom dobrą nowinę.
2. Pasterze w drodze do Betlejem. Celebrują dobrą nowinę.
3. Święta Rodzina. Adoracja Dzieciątka Jezus
W sąsiedztwie kaplicy, w pięknym parku znajduje się szereg naturalnych grot, które dawniej służyły pasterzom oraz współczesna fontanna z rzeźbą przedstawiającą św. Franciszka z Asyżu w otoczeniu zwierząt. Na uwagę zasługują owce, które bezpośrednio wiążą się z historią Pola Pasterzy.
Grota na Polu Pasterzy
Pola w Betlejem nadają się pod uprawę. Kilka kilometrów na wschód Betlejem teren staje się coraz bardziej pustynny – rozpoczyna się Pustynia Judzka. Te tereny półpustynne były wykorzystywane jako pastwiska. Ewangelista Łukasz pisze: „W tej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. To w tej okolicy po raz pierwszy zostaje ogłoszona wieść: „Narodził się wam Zbawiciel!
Na Polu Pasterzy zachował się jedyny poza Jerozolimą prawie nietknięty kościół z V wieku! Został wzniesiony w taki sposób, aby objąć swą zabudową grotę pasterzy, od samego początku czczoną jako ta, do której zostali posłani aniołowie z wieścią o narodzinach Mesjasza. To najprawdopodobniej o tej grocie, czczonej już w IV wieku w postaci przynajmniej kaplicy, wspomina między innymi Egeria, a za nią inni wcześni pątnicy, a nie o grocie w zespole franciszkańskim.
Najstarsza nazwa miejsca, w którym pasterzom została „zwiastowana radość wielka”, oznacza „wieżę pasterską”. Służyły do pilnowania stada. Gromadzono w nich owce na noc.. Zapewne jedna z nich była znakiem rozpoznawczym dla pierwszych chrześcijan. Pewne jest, że miejsce to było czczone na przełomie IV i V wieku. Pątniczka Eteria opisuje kościół pasterzy i grotę w ogrodzie.
W grotach odkrył ślady pobytu człowieka z I wieku przed i z I wieku po Chrystusie, z tej samej epoki odnalazł urządzenia wskazujące na uprawę roli. W IV wieku istniały tutaj niewielki kościół, klasztor, przy którym odkryto urządzenia rolnicze: prasy, cysterny, zbiorniki.
Ojciec Virgilio odnalazł rozległe ruiny z VI wieku: rozbudowany kościół, pokaźny klasztor, posadzki mozaikowe, groby.
Foto i tekst Zbigniew Pałetko